Pedunculate oak (Quercus robur L) populations in Bosnia and Herzegovina are significant for species preservation in Europe because of their specific genetic structure. For conservation purposes, we established a provenance test in 2009 in Žepče, with 28 provenances. In 2019, we evaluated branching angles and stem form of plants through a provenance test to assess their quality. Plants with branching angle <22.5° was found with 2% of the total number of plants, branching angle 22.5°–45° in 19% of plants, branching angle 45°–67.5° in 32% of plants, and branching angle 67.5°–90° in 47% of plants. The highest percentage of the most favorable branching angle had a provenance from Ključ, Miljevina Foča, and Bugojno. Category 10 of stem form (ideal tree, without defect) was found in 14% of the plants, category 9 (a small defect) in 16%, category 8 (two slight defects) in 3%, category 7 (two medium defects or many small defects) in 4%, category 6 (big defects that can be recovered or more medium defects) in 16%, and category 5 (many defects) in 7% of the total number of plants. In category 4, the researchers recorded all the plants without silvicultural value, and it included 40% of the plants. The highest percentage of category 10 plants had a Drvar provenance (42%), whereas the lowest had a Bugojno provenance (2%). These results are important in assessing the quality of provenances and need to be followed by research of other morphological traits and genetic variability.
Dallanma açısı ve gövde formuna dayalı köken belirleme testine göre Bosna-Hersek’teki saplı meşelerin kalitesi
Bosna-Hersek'teki saplı meşe (Quercus robur L.) popülasyonları, spesifik genetik yapıları nedeniyle Avrupa'daki türlerin korunması için önem arz etmektedir. Bu ağaçların korunması amacıyla, 2009 yılında Žepče'de 28 adet köken ile birlikte köken belirleme testi oluşturulmuştur. 2019 yılında, köken belirleme testi ile dallanma açıları ve kök formları da değerlendirilerek bir kalite belirlemesi yapılmıştır. Dallanma açısı 22,5° altında olan ağaçların toplam ağaç sayısının %2'sini, dallanma açısı 22,5°-45° arasında olan ağaçların toplam ağaç sayısının %19'unu, dallanma açısı 45°-67,5° arasında olan ağaçların toplam ağaç sayısının %32'sini ve dallanma açısı 67,5°–90° arasında olan ağaçların toplam ağaç sayısının %47’sini oluşturduğu tespit edilmiştir. En uygun dallanma açısının en yüksek yüzdesi Ključ, Miljevina Foča ve Bugojno bölgelerindeki kökene sahip olduğu görülmüştür. Kök formunun 10. kategorisi (ideal ağaç, hatasız) ağaçların %14'ünde, kategori 9 (küçük bir kusur) ağaçların %16'sında, kategori 8 (iki hafif kusur) ağaçların %3’ünde, kategori 7 (iki orta kusur veya birçok küçük kusur) ağaçların %4’ünde, kategori 6 (geri kazanılabilen büyük kusurlar veya daha fazla orta kusur) ağaçların %16’sında ve kategori 5 (birçok kusur) ağaçların %7’sinde tespit edilmiştir. 4.kategoride silvikültürel değeri olmayan tüm ağaçlar kaydedilmiş ve bu kategoride %40 oranında ağaç bulunduğu görülmüştür. Kategori 10’da bulunan ağaçların en yüksek yüzdesi Drvar bölgesi kökenine (%42) sahipken, en düşük 4.kategoride bulunan ağaçların Bugojno bölgesi kökenine (%2) sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, kökenlerin belirlenmesinin kalite değerlendirmelerinde önemli olduğunu ve diğer morfolojik özelliklerin ve genetik değişkenliğin takip edilerek araştırma yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Cite this paper as: Memišević Hodžić, M., Ballian, D., 2020. Quality of pedunculate Oak Provenances in Bosnian–Herzegovinian provenance test based on branching angle and stem form. Forestist 70(2): 95-104